Worstelen
'Shit, dit is een grote! Waar die dan ook precies plaatsvond, daar is een hoop kapot. Naar buiten, snel!' zegt Brian. Ik grijp in een reflex mijn biertje en telefoon van tafel en speer naar buiten. De andere Westerse gasten in Banna Cafe blijven wat lacherig binnen zitten. Met vier verdiepingen beton van Chinese makelij boven hun hoofd. Zij liever dan ik.
Momenten daarvoor voel ik me erg raar worden, een soort van licht in mijn hoofd, het voelt als een opkomende duizeligheid. Ik zit toch stil? Waarom beweeg ik dan? Planten schommelen heen en weer, ik hoor dingen rammelen. Op straat komt een brommer waggelend tot stilstand. Het duurt een seconde of vijf voordat we snappen wat er aan de hand is. Aardbeving. Inderdaad een grote, het duurt een seconde of vijftien schat ik. Mijn eerste. Ik ken weliswaar de verhalen van mijn moeder die een grote in Istanbul heeft meegemaakt in de zestiger jaren maar ervaring uit de eerste hand is toch net even anders. Het is waarschijnlijk niet mijn laatste want de lokale bevolking staat me wat lacherig aan te kijken om de verwilderde blik in mijn ogen, ze zijn er kennelijk aan gewend. Maar ze staan wel allemaal buiten.
Brian heeft een paar jaar op Taiwan gewoond. 'Gebeurde daar twee keer per dag zo'n beetje. En ik woonde op de 27e etage...' zegt hij. Ik vind het maar niks. Na een minuut of tien zegt hij dat we weer naar binnen kunnen, grote naschokken vinden normaal gesproken binnen twee minuten plaats volgens hem. Hij heeft het mis. De tweede schok voelt net zo intens als de eerste maar duurt minder lang. En voelt misschien zo intens doordat ik nog steeds probeer te wennen aan het idee dat ik in een worsteling met de aarde ben verwikkeld. Zo voelt het en het gevoel dat die aarde altijd gaat winnen is heel sterk.
'Joehoe! Jongens, alles goed?' Joachim komt aanrijden op de brommer van Shan Fu, de manager van een guesthouse waar we mee samen willen werken, zij zit achterop. Hij was naar haar woning op de 14e etage aan de rand van Jinghong toe gegaan om die te bekijken. En was daar toen de aardbeving langskwam. Ik zie de opwinding in zijn ogen, de resten adrenaline zitten zichtbaar nog in zijn bloed. En in dat van Shan Fu. We kijken of er al reports op internet verschijnen. Earthquake-report.com blijkt de eerste. Logisch. 7.0, epicentrum negentig kilometer ten noorden van Chang Rai in Thailand. Da's om de hoek, achthonderd kilometer ongeveer. Vorige week was er een schok van 5.3 op duizend kilometer ten noorden van ons waar we niets van hebben gevoeld. Deze was bijna honderd keer zo hevig als ik de schaal van Richter een beetje snap. En dichterbij. Oh ja, we hebben hem gevoeld.
Thuis aangekomen voelen we nog een derde flinke schok, We zitten dan wel op de 6e etage. We kijken elkaar aan, gaan of niet gaan? We kijken uit het raam, de straat stroomt vol met Chinezen. 'When in Rome, do like the Romans do' lijkt een toepasselijk spreekwoord in deze omstandigheden. Wanneer we willen gaan houdt het schokken op dus we besluiten binnen te blijven. En nu,de volgende ochtend, gedurende het schrijven van de tweede alinea van dit verhaal, beginnen de planten weer te schommelen. Het went niet.
Reacties
Reacties
Nope, maakt niet uit wat ze zeggen, het went nooit. Lokale bevolking doet alsof ze eraan gewend zijn, maar dat komt omdat ze doorgaans geen keus hebben.
Wel mooi he?!
5.3 -> 7 op Richter sprecies 50x sterker en is maar 1 deel van het verhaal. Hypocentre & epicentre zijn beiden belangrijk: depth matters.
NOg veel belangrijke ris de ondergrond waar de gebouwen op staan: als jullie hotel in het losse zand staat in een valei waar het zand op een harde ondergrond ligt (wat meestal zo is) ben je goed de lul. Het zijn namelijk oppervlakte golven die je zo door elkaar doen schudden en die golven doen het leuk in een bak los zand doorgaans iets te leuk.
Alles vastschoeven en zorgen dat kasten niet op je kunne sodemieteren. De meeste slachtoffers vallen niet door ingestorte gebouwen (doorgaans) maar door omvallend half losstaande meuk en brand die uitbreekt.
Van deze website kun je fantastische software downloaded
http://bingweb.binghamton.edu/%7Eajones/#Seismic-Eruptions
SeismicEruptions.exe
laat als het goed is de history zien met grote (magnitude) en diepte wereldwijd.
SeismicWaveSetup.exe
laat zien hoe (iets gesimplificeerd voor een concentrisch opgebouwde aarde) hoe de wave propagation nu echt werkt:
P-wave is goed meetbaar (niet echt voelbaar, zeker niet als je al met eenbiertje in je hadne staat). Deze jongen Pressure or Primary wave) komt als eerste aan. Vrij snmel na de beving.
S-wave: komt ietsje later aan en is ook niet echt voelbaar
P en S richten geen schade aan.
Daarna komen de golven die over (langs of net onder) het aardoppervlak reizen door de korst (bovenkant, middels tunneling springt het van aardlaag naar aardlaag om de chaos compleet te maken).
Dit zijn de jongens die je voelt en het zijn zogenaamde oppervlakte golven:
- Surface wave (zoals golven op wateroppervlak) zijn te doen en maken lopen nog min of meer mogelijk: bier schud uit glas
- Rayleigh waves: ground roll: geen bier meer in glas: lopen voelt alsof je een krat bier in je mik hebt
- L waves: (Love waves): heef weinig met liefde te maken. Lopen zinloos en je valt om en het lege glas bier zit in je anus, waarschijnlijk in stukken.
in werkelijkheid komen de laatse drie gewoon (bijna) met zijn drieen (lleterlijk) vorobij denderen: deze produceren het geluid overigens.
Het vermoeden is dat dieren de P en S gold voelen end us wel op tijd p de vlucht slaan: als de beving ver weg is kun je dan nog naar een massievere ondergrond vluchten (Graniet, basalt en onder vulkanisch of metamorf gesteente). Dieren blijken altijd naar higher ground te vluchten hetgeen best wel geinig is want hard gesteente erodeert niet snel en ligt dus vaak hoger...
Oh, en als je jullie hotel toevalig een eigenfrequentie heeft die aangeslagen wordt door een beving van zeg 7.5 of hoger: snel bier opdrinken, want het zal je laatste zijn.....
Het enige wat je kunt doen is de merkwaardige humor ervan proberen in te zien, de enorme positieve sociale impuls die door een groep mensen heen gaat aanschouwen en ondergaan en het geweld bewonderen.
Have fun!
ha ha lachen, 'in een reflex grijp ik mijn biertje...' . Als je dan toch gaat dan maar met een biertje in je hand.;) Lijkt me toch wel eng omdat je er toch vanuit moet kunnen gaan dat de aarde i.i.g. stil staat. Ik heb het een keer meegemaakt met flauw vallen dat ik dacht dat alles omviel maar de rest merkte het niet dus nadat ik wakker werd bleek ik het zelf te zijn.;) veilige reis. Gr Arie
@ Smet, zeker geofysica gestudeert soms ;-).
da's lang geleden kerel.
en jij, hogere hotelschool gedaan?
:-)
Hahaha good 1... :-)
He Nuhi,
Eng verhaal, das nie nikx. wat nu als het snachts gebeurt, wat grijp je dan als eerst in je reflex.
Ben heel benieuwd naar het antwoord.
@ Humphrey, wat er dan ook maar dicht bij is ;-)
Ooit vroeg ik 'm: "Wat kun je daarmee worden, geofysica?"
Zijn antwoord: "Geofysicus"
Nu weet ik 't! Bedankt, Jeroen! ;D
@Humphrey: het moet natuurlijk wel het grijpen waard zijn. ;)
Reageer
Laat een reactie achter!
- {{ error }}