Onderstaand verhaal is eerder gepubliceerd op Nuzakelijk.nl. Voor deze blog is het verhaal een beetje herschreven. Het is bedoeld als overgangsstuk tussen beide blogs, aangezien Nuzakelijk.nl heeft besloten om met de reguliere blogs te stoppen. Ik ga op deze plaats de frequentie wat verhogen en op www.solasfood.com zal ik binnenkort met een Engelstalige blog starten met – hopelijk – dezelfde toon als in de stukjes op Nuzakelijk.nl; wat zakelijker en met vooral ondernemen als onderwerp. De stukken op deze blog blijven 'prive'; observaties over mijn leven hier in China.

Manhattan aan de Mekong

De honderd (!) nieuwe appartementscomplexen torenen hoog uit boven de brede maar desondanks verrassend snel stromende Mekong. De gebouwen en de temidden daarvan liggende 18-holes golfbaan zijn in twee jaar tijd neergezet. De ontwikkeling van 'Jinghong, Nieuwe Stijl' is in volle gang.

Bij die honderd blokken blijft het niet. Aan de overkant van de rivier ligt een strook land waarop Jinghong's grootste onroerend goed ontwikkelaar Huacheng een project van vergelijkbare megalomanie realiseert, inclusief kathedraal-achtige Laotiaans-Boeddistische tempel. Aan de andere kant van het tot voor kort lome, Zuid-Oost Aziatisch aandoende stadje komt Wanda, China's machtigste ontwikkelaar van hotel sites, haar stempel drukken op de ontwikkelingen met de bouw van vijf vijfsterren hotels in een groot theme-park. Over de komst van Crown Plaza, Sheraton en het nieuwe vliegveld schreef ik al eerder. Naast al die enorme sites is de stad doorspekt van kleinere bouwprojecten – woningen, kantoren, winkelcentra.

Mijn handelspartner Erik Heinen, eigenaar en inspirator van Erik's Delicatessen in Amsterdam-Oost, is naar China gekomen om de boel eens te bekijken en mijn ideeen over het creeren van een goede bakkerij en deli in Chengdu op de korrel te nemen. Ik heb hem in eerste instantie gedropt in het midden van Yuexiu, Guangzhou's oude binnenstad, om hem vervolgens naar het platteland van Xishuangbanna te transporteren. Want ondanks alle ontwikkelingen is Jinghong en het omliggende Xishuangbanna nog steeds platteland. Zeker voor 'Big City' Chinezen.

De ervaringen in zowel Guangzhou als Xishuangbanna zijn tamelijk overweldigend voor Erik. Tussen onze gesprekken en discussies over onze gezamenlijke handelsactiviteiten door loopt Erik vooral met zijn camera te klikken en verzucht hij regelmatig: “Ongelooflijk... ongelooflijk...”. Via zijn verbijstering komt bij mij het gevoel terug van mijn eerste weken in China. Ik ben die verbijstering gelukkig nooit helemaal kwijtgeraakt maar door het zien van Erik's reacties voel ik toch mijn gewenning aan die overweldigende ervaringen.

Want die ervaringen zijn met geen woorden te beschrijven en op geen foto te vatten. Om de enormiteit en complexiteit van Chinese steden te kunnen begrijpen moet je ze zelf ervaren en het gevoel van in het diepe te springen meemaken. Wanneer ik tijdens lange ritten in taxi's geen einde zie komen aan de gebouwen van veertig hoog of meer en weet dat ik in een van de honderden soortgelijke steden rondrijd, voel ik twee dingen: verwondering over hoe dat tot stand heeft kunnen komen in dertig jaar tijd en plaatsvervangende schaamte over de ongenuanceerde uitspraken die Westerse politici, economen en online-reageerders doen over China. Altijd weer dat opgeheven vingertje van onder andere Nederlandse premiers die, zonder ooit in China te zijn geweest, de politici in Beijing die al dit machtigs tot stand hebben laten komen wel even vertellen hoe de wereld in elkaar zit. Begrijp me niet verkeerd, ik zeg niet dat de machthebbers in China lieverdjes zijn. Ik zeg dat wij vanuit Nederland simpelweg niet kunnen begrijpen wat er voor nodig is om een land met zoveel complexiteit te besturen.

Ik kreeg dan ook twee heel onderscheiden reacties van mensen op mijn meer politiek geladen stukjes op Nuzakelijk.nl. Instemmende van mensen die in China zijn of zijn geweest en afkeurende van mensen die dat niet zijn. De reden daarvoor is dat je pas gaat snappen hoezeer je China nooit gaat snappen wanneer je er geweest bent.